کشور ایران در یک نگاه

ایران در بخش‌های شمالی با کشورهای ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان و دریای مازندران هم‌مرز است. همچنین از جنوب با خلیج فارس و دریای عمان و کشورهای حوزه خلیج فارس، مرز آبی دارد. در بخش‌های غربی با کشورهای عراق و ترکیه و از شرق با پاکستان و افغانستان همسایه است.

ایران به عنوان یک کشور مستقل دارای نظام سیاسی جمهوری با تاکید بر دین اسلام است و همانند تمام کشورهای استقلال یافته دارای تیم های ورزشی باشگاهی و ملی، نظام اداری و اقتصادی مشخص، ارگان های مشخص و طبقه بندی شده به همراه هزاران قوانین مدون و مکتوب برای سیستم و دستگاه قضایی است.

معرفی اجمالی کشور ایران

ایران باستان ملقب به سرزمین پارس یکی از قدیمی‌ترین نقاطی است که نشانه‌هایی از سکونت بشر در آن به چشم می‌خورد. حتی نشانه‌هایی از سکونت انسان‌ها در دوره پارینه سنگی نیز در این کشور مشاهده شده است. 

قدمت سکونت در این کشور به ده هزار سال قبل از میلاد می‌رسد. پادشاهی عیلام یکی از پیشرفته‌ترین پادشاهی‌های دوران باستان است که در حدود 7200 سال قبل بر سرزمین پارس حکمرانی می‌کردند و بعدها توسط سومری‌ها و سپس توسط آشوری‌ها و سرانجام توسط مادها فتح شدند.

انقراض حکومت ماد با تاسیس بزرگ‌ترین امپراتوری تاریخ در کل جهان و ایران یعنی امپراتوری هخامنشی همراه بود که بزرگ‌ترین نهادهای سیاسی و اجتماعی در ایران قدیم را شکل داد و بزرگترین آزادی دین و مذهب در تاریخ جهان را به دنبال داشت، اما متاسفانه این امپراتوری عظیم و شکوهمند توسط اسکندر مقدونی فتح گردید و پس از آن سرزمین پارس‌ها در دست سلسه‌های سلوکی، اشکانی و پارتی قرار گرفت. سلسه ساسانی آخرین دولت سازمان یافته‌ای بود که پیش از ورود اعراب و مسلمانان در ایران حکمرانی کرد و تاریخ ایران باستان پیش از اسلام را به اتمام رساند.

ساختار دولتی کشور ایران

پایتخت ایران در دوران مختلف تاریخ تغییرات بسیاری داشته است. شهرهای شیراز، اصفهان، یزد و تبریز شهرهایی هستند که دوره‌های قبل به عنوان پایتخت سیاسی ایران انتخاب شده بودند، اما بیش از یک قرن است که شهر تهران به عنوان مرکز استان تهران، پایتخت سیاسی، اقتصادی و صنعتی ایران است. 

تهران هم‌اکنون پرجمعیت‌ترین شهر ایران است که بیش از 8 میلیون و 500 هزار نفر جمعیت دارد و این جمعیت صرفا مربوط به شهر تهران "نه استان تهران" است. به همین علت امروزه از استان تهران به عنوان بیست و چهارمین شهر پرجمعیت جهان و پرجمعیت‌ترین شهر غرب (باختر) آسیا نام می‌برند که سومین شهر پرجمعیت خاورمیانه نیز قلمداد می‌شود. 

ساختار اقتصادی کشور ایران

تجارت بین‌الملل مهم‌ترین بعد از اقتصاد یک کشور را تشکیل می‌دهد. یک کشور اگر مبادلات تجاری خود را در عرصه بین‌المللی ارتقا نبخشد هرگز نمی‌تواند رونق اقتصادی را برای جامعه و مردم خود به ارمغان بیاورد.خواه این مبادلات در عرصه صادرات باشد یا واردات! 

در هر صورت واردات کالا با ورود اقلام مورد نیاز به کشور و صادرات نیز با ورود ارز همراه خواهد بود و هر دوی این موارد می‌توانند رضایت یک جامعه را تامین کنند. اقتصاد کشور ایران در عرصه صادرات بیشتر حول محور نفت و گاز است. هرچند بخش‌های دیگر همانند خدمات، دامداری، کشاورزی، صنایع و ... نیز بخش‌های اقتصاد را تشکیل می‌دهند، اما به نظر می‌رسد راه دراز و مسیر دشواری برای خودکفایی در این عرصه ها پیش روی ما باشد. 

محصولات صادراتی ایران شامل کالاها و اقلامی همانند نفت، مواد شیمیایی و پتروشیمی، میوه و خشکبار و فرش است که به کشورهایی همانند کشور ژاپن (14 درصد)، کشور چین (12.8 درصد)، کشور ترکیه (7.2 درصد)، کشور ایتالیا (6.3 درصد)، کره جنوبی (6 درصد) و هلند (4.6 درصد) صادر می‌گردند. محصولات وارداتی کشور ایران نیز شامل مواد اولیه کارخانه‌ای، کالاهای اساسی، مواد غذایی و بسیاری از مواد مصرفی و خدمات فنی است که از کشورهایی نظیر آلمان (12 درصد)، چین (10.5 درصد)، امارات متحده عربی (9.4 درصد)، کشور فرانسه (5.6 درصد)، ایتالیا (5.4 درصد)، کره جنوبی (5.4 درصد) و کشور روسیه (4.5 درصد) وارد می‌شوند.

ساختار ارتباطات کشور ایران

ادبیات ایران تاریخ گسترده ای دارد و بزرگانی چون فردوسی، سعدی، حافظ، مولوی، نظامی، خیام اشعار ماندگاری را سروده اند که هرگز ارزش معنوی خود را از دست نخواهند داد. 
هنرهایی همچون معماری، سفالگری، خوشنویسی، بافندگی، نقاشی و موسیقی در میان ایرانیان ارزش بسیاری داشته است و امروزه شاهد حفظ این ارزش ها توسط برخی از سازمان ها و اشخاص باتجربه در سراسر کشور هستیم.

در این میان پوشاک زنان یکی از مهم ترین ارکان آداب و رسوم و فرهنگ جامعه را نشان می دهد. پوشاک زنان ایرانی در طول تاریخ یکسان نبوده است. در دوران مادها پوشاک زنان تفاوت چندانی با پوشاک مردان نداشت. زنان دوران هخامنشی لباس های فاخر به تن می کردند و اصولا لباس های دوخته شده به لباس ملکه ها در دوران بعد شباهت داشت. 

پوشاک زنان اشکانی به صورت پیراهنی بلند تا روی زمین، گشاد، پرچین، آستین دار و یقه راست بود که پیراهن دیگری را روی آن می‌پوشیده‌اند. لباس زنان در دوره ساسانی هم تقریبا به این صورت بود اما آن‌ها چین‌های اضافه لباس را با نوار بلندی در زیر سینه می‌بستند. پوشاک زنان در دوران زندیه قدی تنگ‌تر و بدن‌نما شد و عموما از پارچه‌های ابریشم و نخی استفاده می‌کردند. پیراهن زنان در دوران قاجار نیز به همین شکل بود و البته دامن‌ها کوتاه‌تر شد. در این دوران استفاده از زیورآلات بر روی لباس رواج زیادی پیدا کرد. 

ساختار جغرافیایی کشور ایران

تقسیمات کشوری ایران در طی چند دهه اخیر دارای تغییرات مسجلی بوده است. در سال 1316 ایران تنها ده استان داشت، اما تعداد آن‌ها در سال 1383 به سه استان افزایش یافت. 
در این سال بخش‌های مختلف کشور به 362 شهرستان، 918 بخش، 2430 دهستان، 1060 شهرستان با مرکزیت تهران تقسیم شد تا اینکه در سال 1389، استان البرز نیز به استان‌های ایران اضافه شد و تعداد آن‌ها را به سی و یک عدد رساند. 

ساختار حمل و نقل کشور ایران

از نظر میزان بارش نیز، کشور ایران در زمره مناطق خشک و نیمه خشک است و نمی ‌توان آن را کشوری پر آب دانست. شهرهای ایران نیز با توجه به محل جغرافیایی و میزان نزدیکی به مناطق ذکر شده، دارای آب و هوای معتدل و مرطوب، سرد و کوهستانی، گرم و مرطوب و گرم و خشک هستند.

شهرهای مهم کشور ایران