کشتی یونانی کیش
غروب ساحل کیش، در میان کادر یک کشتی شکسته و به گل نشسته یک عکس سمبلیک از این جزیره است. هر جا این عکس را ببینی، یقین می کنی که کیش را دیده ای. زیبائی غروب ساحل کیش با وجود این کشتی یونانی چندین برابر نمود می کند , همه روزه عکاسان و بازدید کنندگان بسیاری را به خود جذب کرده است. شاید نیمی از ایرانیان عکسی در کنار این کشتی داشته باشند و هر کسی به کیش می رود نمی تواند از این صحنه بدون یادگاری جدا شود.
داستان کشتی کیش
کشتی های زیادی هستند که بر روی موج های سهمگین دریاها به جلو حرکت می کنند و هیچ واهمه ای از طوفان ندارند. بر روی آبی بی کران دریا، زیر نور زرد رنگ خورشید بی پروا از ساحلی به سمت ساحل دیگری در حرکت هستند. هرکدام از این کشتی ها داستانی دارند، اما داستان این کشتی چیست که این چنین غروب غم انگیزی را هر روز و بیش از پنجاه سال است تجربه می کند.
بی شک متفاوت ترین کشتی دنیاست این کشتی یونانی. کشتی های بسیار در دنیا به گل نشسته و یا در دریاها غرق شده اند اما این کشتی گویا خود را به ساحل کشانده و خود را بازنشسته کرد تا از غروب کیش جدا نشود.
کشتی یونانی امروزه به یکی از جاذبه های گردشگری جزیره ی کیش تبدیل شده است. طوریکه شاید کمتر غروبی را تنها گذرانده باشد و از سال 45 تا کنون که به گل نشسته، هرگز از محبوبیتش کم نشده.
دلیل انتخاب اسم یونانی برای کشتی
به دریا که نگاه می کنیم کشتی نگاهمان را مجذوب خود می کند. این کشتی به گفته بومیان جزیره، توسط کاپیتانی مست هدایت می شده است. به همین علت از مسیر اصلی خود خارج شده و به جای اینکه در بندری نزدیکی کیش توقف کند، به این بخش از جزیره آمد و همان جا لابه لای گل و لای نزدیک به ساحل زمین گیر شد.
از آنجا که این کشتی در مسیر یونان قرار داشت، از همان زمان به کشتی یونانی معروف شد.
این یادگار از فرنگ آمده، امروزه دیگر تاب و توان ایستادگی را همچون سابق ندارد و فرسودگی به جانش افتاده و هر لحظه ممکن است فرو بریزد. و به زودی برای همیشه به خواب خواهد رفت. هر روز به هنگام غروب، خورشید در پشت او پنهان می شود. خورشید می داند که دوستش، یعنی همین کشتی یونانی، ممکن است برای همیشه ترکش کند و او می ماند و دریای آبی. تنها بر پهنه ی کره ی زمین.
کشتی یونانی در سال ۱۳۲۲ در بندر گلاسکو در کشور اسکاتلند، توسط شرکت ویلیام همیلتون انگلیسی ساخته شد.
زمانی که این کشتی ساخته شد وزنی برابر با ۷۰۶۱ تن و طولی ۱۳۶ متری داشت. این شناور در اصل یک کشتی تدارکاتی جنگی بود که وظیفه حمل تدارکات و مهمات را بر عهده داشت. جالب این جاست که در طول زمان فعالیتش مالکان ایرانی و انگلیسی زیادی داشته. ولی در آخر، مالک نهایی او یک یونانی بود و اسم امروزی کشتی به این دلیل کشتی یونانی شده است.
این کشتی اسم های زیادی داشته، مانند: امپایر ترومپت، نچرالیست، کوروش پارسی، همدان و زمانی که کشتی غرق شد نام او کولا اف بوده است.
مالکان کشتی از ابتدا تا کنون
اولین مالک این کشتی وزارت حمل و نقل جنگ بریتانیا بود. این وزارت مدیریت و سرپرستی کشتی را در سال ۱۹۴۳ به شرکت لاریناگا استیم واگذار کرد و بعد از آن در سال ۱۹۴۵ شرکت هریسون مالک او شد.
از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۶ کشتی یونانی که امپایر ترومپت نام داشت به دولت آفریقای جنوبی کرایه داده شد. در سال ۱۹۴۶ میلادی بود که شرکت چارنت استیم، کشتی را خریداری کرد و اسم کشتی را به نچرالیست تغییر داد و اداره آن را با شرکت هریسون بر عهده گرفت.
در سال ۱۹۵۹ شرکت ایرانی Lioyd & co Ltd خرمشهر کشتی را خریداری کرد و اسم او را به کوروش پارسی تغییر داد. در سال ۱۹۶۵ خط کشتیرانی ایران مالک کشتی شد و اسم آن را به همدان تغییر داد و آخرین مالک کشتی فرانگولیس و کلیافس از یونان بوده اند که اسم آن را به کولا اف تغییر دادند. (باید به این موضوع اشاره کرد که در طول این زمان مدیریت و سرپرستی کشتی بر عهده ی شرکت انگلیسی آشورت لندن بود.)
دلیل به گل نشستن کشتی یونانی در کیش
این کشتی در سال ۱۹۶۶ (معادل 4 مرداد سال 1345 هجری شمسی) به دنبال به گل نشستن در نزدیکی باغو کیش، از خدمت خارج شد و تا به امروز در نزدیکی ساحل بعنوان یکی ازجاهای دیدنی کیش قرار گرفته است.
دلیل اصلی غرق شدن و به گل نشستن کشتی هنوز مشخص نیست. برخی می گویند شرکت لویدز انگلیس برای گرفتن مبلغی از شرکت بیمه، از قصد باعث شده تا کشتی به گل بنشیند. و یکی از دلایل این ادعا مبلغ بالای بیمه آن می باشد.
برخی دیگر می گویند که نبود دید کافی و نداشتن فانوس دریایی در کیش و عدم هوشیاری خدمه باعث شده است تا به گل بنشیند. اما هیچ کدام قطعی نیست. گویا این کشتی به نظر می رسد از میان تمام دریاها و بنادری که رفته بود ساحل کیش را برای آرمیدن انتخاب نموده است.
پس از تلاشهای نافرجام فراوان برای خارج کردن آن از گل، موتور و تمام قطعات قابل استفاده آن از کشتی خارج شد. امروزه وضعیت کشتی به گل نشسته ثبت شده و غیر قابل بازیابی به حساب می آید.
همانطور که اشاره کردیم، در ۲۵ جولای سال ۱۹۶۶ این کشتی در قسمت جنوب شرقی جزیره ی کیش و در خلیج فارس در سن 23 سالگی به گل نشست. این سن برای یک کشتی باری سن جوانی است.
البته در یک سال آخر بیش از حد از آن کار کشیده شد و خارج از توان آن بارگیری می شد که باعث شده یود کشتی در قسمت عقب خود آسیبهایی ببیند و بارها تعمیر شود. بیشترین خدمت را در طول زمان کار خود، به انگلیسی ها انجام داد که برای حمل بار بین دریای مدیترانه و اقیانوس هند انجام می داد. پس از آن با اسم کوروش پارسی سالها در مسیر های مختلف از برزیل گرفته تا آرژانتین و هند و ژاپن و آلمان حرکت کرده و برای ایرانیان خدمت کرده است.
در زمانی که مالک جدید آن، یعنی کشتیرانی ایران، به اسم همدان آن را تغییر داد بعد از مدتی، متوجه ایراداتی در کشتی شد. بنابراین خیلی زود آن را به مزایده گذاشت و یک شرکت انگلیسی، به اسم آشورت آن را خرید و به یک شرکت یونانی (یعنی کولااف) اجاره داد. که این آخرین مالک کشتی حساب می شود.
یک یدک کش هلندی به اسم اورینوکو سعی کرد تا کشتی را از وضعیت به گل نشسته شده خارج کند ولی موفق به انجامش نشد. کشتی آسیب جدی دید و متاسفانه از همان نقطه امروزه شکسته است. امروزه شرایط این کشتی به گل نشسته به هیچ عنوان مساعد نمی باشد و قسمت های زیرین آن به دلیل فرسودگی در حال فروپاشی می باشد.